Lichtgevende nachtlichtende wolken verlichten het noordwesten: een hemels spektakel!

Lichtgevende nachtlichtende wolken verlichten het noordwesten: een hemels spektakel!

Op 1 juli 2025 zal een zeldzaam hemelfenomeen voor een frisse wind zorgen onder amateurastronomen in de regio Seehausen en Lilienthal. De laatste koele nachten bieden een welkome afkoeling van de huidige hittegolf en creëren ideale omstandigheden voor het waarnemen van gloeiende lichtgevende wolken, die volgens Weser-Kurier kunnen zijn dezer dagen waargenomen. Deze bijzondere wolkenformatie is vastgelegd door fotograaf Kai-Oliver Detken.

Lichtgevende nachtlichtende wolken komen vooral voor in de periode juni tot en met juli en zijn te vinden op hoogtes tussen 81 en 87 kilometer, terwijl conventionele wolken zich uitstrekken tot maximaal 15 kilometer. De temperaturen op deze hoogten zorgen voor extreme temperaturen onder de min 150°C. Door deze kou vormen zich ijskristallen op stofdeeltjes, die zonlicht reflecteren en een indrukwekkende gloed creëren. Interessant is dat de nachtelijke wolken zelfs zichtbaar zijn als de zon al onder de horizon is verdwenen. Niettemin blijft hun licht van de ondergaande zon zichtbaar.

Bijzondere kenmerken van de gloeiende nachtlichtende wolken

Lichtgevende nachtlichtende wolken, ook bekend als NLC (beter bekend als ‘Noctilucent Clouds’), zijn fascinerende verzamelingen ijskristallen in de mesopauze, een gebied in de atmosfeer boven de mesosfeer. Wikipedia beschrijft de specifieke verschijningstijden in Midden-Europa, die meestal tussen begin juni en eind juli vallen, vooral na zonsondergang (tussen 22.00 uur en 23.00 uur CEST) of in de vroege schemering (tussen 03.00 uur en 04.00 uur CEST). Deze wolken verschijnen vaak in het noordwesten tot noordoosten van de hemel.

De kleur van de NLC kan variëren van geel tot zilver-parelachtig, afhankelijk van de stand van de zon voordat deze volledig ondergaat. Deze wolken moeten niet worden verward met de polaire stratosferische wolken die zich op grotere hoogte vormen. Waarnemingen en studies, zoals die ondersteund door de AIM-aardobservatiesatelliet die in 2007 werd gelanceerd, hebben belangrijke inzichten in dit fenomeen opgeleverd.

De oorzaak van de nachtwolken

De vorming van de gloeiende nachtlichtende wolken is nauw verbonden met meteorologische verschijnselen in de mesosfeer. Volgens Wikipedia zijn er druk- en temperatuurverschillen nodig die sterke turbulentie en stroming veroorzaken om waterdamp van de stratosfeer naar de mesopauze te transporteren. Daar condenseert deze waterdamp op de kristallisatiekernen, die onder meer uit meteorisch materiaal kunnen bestaan. Historisch gezien werden deze wolken voor het eerst beschreven in 1885, relatief kort na de bekende Krakatoa-uitbarsting.

Detken kondigt aan dat er eind juli verdere observatiemogelijkheden zullen ontstaan. Hij raadt aan om naar het noorden te kijken als je op zoek bent naar de fascinerende nachtlichtende wolken. Ook bestaat de mogelijkheid dat in deze tijd het noorderlicht zichtbaar wordt, wat de ervaring aan de hemel verder zou verrijken.