Trudności finansowe w gminach Saksonii: potrzebne 12 miliardów euro!
Sytuacja finansowa gmin saksońskich jest napięta. Badanie przeprowadzone przez Uniwersytet w Lipsku wskazuje na pilną potrzebę inwestycji do 2028 r.

Trudności finansowe w gminach Saksonii: potrzebne 12 miliardów euro!
W dniu 5 czerwca 2025 r. Saksoński Związek Miast i Gmin (SSG) oraz Saksońskie Centrum Kompetencji ds. Infrastruktury Miejskiej na Uniwersytecie w Lipsku opublikowały alarmujące wyniki na temat sytuacji finansowej saksońskich gmin. Wspólny dokument mówi o „dramatycznie pogłębiającym się kryzysie finansowym”, co potwierdza najnowsze lokalne badanie. Badanie to, w którym wzięło udział około 130 z 400 gmin saksońskich, podkreśla obecne wyzwania w finansach gmin.
Przyczyny napiętej sytuacji finansowej są różnorodne. Z jednej strony konsekwencje pandemii korony i kryzysu cen energii w 2022 r. obciążają wydatki gmin. Znaczące wzrosty kosztów obserwuje się także w branży budowlanej, co wywiera dodatkową presję na projekty komunalne. Jednocześnie gminy borykają się ze słabym wzrostem dochodów, który pogłębia ogólna stagnacja gospodarcza. Z wyników wynika, że potrzeby inwestycyjne gmin w Saksonii szacuje się na około 10,9 miliarda euro do 2028 r., a dodatkowe 2,1 miliarda euro na działania konserwacyjne.
Potrzeby inwestycyjne i wyzwania infrastrukturalne
Ogólnie rzecz biorąc, zapotrzebowanie na infrastrukturę wynosi około 12 miliardów euro, co podkreśla pilną potrzebę podjęcia środków mających na celu ustabilizowanie sytuacji finansowej gmin. Ankieta, zawierająca szczegółowe pytania dotyczące potrzeb inwestycyjnych i utrzymaniowych, wykazała, że aktywność inwestycyjna gmin saksońskich kształtuje się poniżej średniej wschodnioniemieckiej. Powodem tego są oszczędności poczynione w latach 2002-2015. Wiele miast i gmin stara się nadrobić istniejące zaległości inwestycyjne, podczas gdy ceny budownictwa wciąż rosną.
Aby przeciwdziałać trudnej sytuacji, zaleca się kontynuację wydatków inwestycyjnych i zmniejszenie przeszkód biurokratycznych. Specjalny fundusz inwestycyjny rządu federalnego jest uważany za pomocny element wspierania władz lokalnych. Branża budowlana jest gotowa na dodatkowe inwestycje, nie powodując znaczących podwyżek cen.
Projekt ustawy o finansowaniu gmin
W 2020 r. saksoński rząd przedstawił projekt ustawy o finansowaniu saksońskich gmin po spadku dochodów podatkowych w wyniku pandemii Covid-19. Projekt ustawy, obowiązujący na lata 2021 i 2022, ma zapewnić szerszą sprawiedliwość podziału i zabezpieczenie gminnych zasobów finansowych. Minister finansów Hartmut Vorjohann określił projekt jako nowoczesny i mocny, a kwota ogólnego finansowania dla gmin na te lata wyniesie około 6,8 miliarda euro. Parlament krajowy powinien podjąć decyzję w sprawie projektu ustawy wiosną 2021 roku.
Opublikowane wyniki ilustrują potrzebę działań ze strony gmin saksońskich i podkreślają potrzebę podjęcia odpowiednich środków w celu trwałego zabezpieczenia infrastruktury i finansów gmin. Zmiany te należy w dalszym ciągu uważnie monitorować, aby zapewnić jakość życia w dotkniętych regionach.