Rozwój miast w obliczu zmian klimatycznych: Lipsk opiera się na mieście gąbce!
Dowiedz się, jak Centrum Badań nad Środowiskiem Helmholtza wraz z partnerami projektuje i dostosowuje przestrzenie miejskie tak, aby były odporne na zmiany klimatyczne.

Rozwój miast w obliczu zmian klimatycznych: Lipsk opiera się na mieście gąbce!
Wyzwanie związane ze zmianami klimatycznymi stawia regiony miejskie przed ogromnymi zadaniami, zwłaszcza w odniesieniu do coraz częstszych opadów ulewnych. W związku z tą sytuacją miasto Lipsk zobowiązało się do rozwoju niebiesko-zielonej infrastruktury we współpracy z Centrum Badań nad Środowiskiem im. Helmholtza (UFZ) i innymi partnerami. Te nowe podejścia mają pomóc w zwiększeniu odporności przestrzeni miejskich na skutki klimatyczne poprzez wdrożenie zasad rozwoju obszarów miejskich wrażliwych na wodę. Porozumienie klimatyczne z Paryża wzywa kraje nie tylko do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, ale także do opracowania strategii adaptacyjnych do zmian klimatycznych. U podstaw tych strategii leży wielofunkcyjność przestrzeni, która ma na celu stworzenie naturalnego obiegu wody. Obejmuje to infiltrację i odparowanie wody deszczowej na miejscu, a także magazynowanie wody w tak zwanych „miastach gąbek”. Helmholtz Klima podaje, że w Lipsku przeprowadzana jest analiza dotycząca nowej dzielnicy budowlanej o powierzchni 25 hektarów, która zapewni miejsce dla około 3700 osób.
Wdrażanie niebiesko-zielonej infrastruktury obejmuje zarówno elementy oparte na przyrodzie, takie jak stawy, parki i drzewa, jak i systemy techniczne, takie jak bagna, rowy i zielone dachy. To połączenie ma kluczowe znaczenie dla ograniczenia ryzyka powodzi, upałów i suszy. Do obliczania i modelowania skutków ulewnych opadów i suszy wykorzystuje się naukowe narzędzie planowania. Ponadto należy odciążyć centralny system kanalizacyjny poprzez zaprzestanie odprowadzania wód opadowych do kanalizacji.
Sponge City: koncepcja zorientowana na przyszłość
Koncepcja „miasta gąbki” jest postrzegana jako klucz do przystosowania się do zmian klimatycznych. Koncepcja ta przeznaczona jest do magazynowania, wykorzystania, odparowania, infiltracji i odprowadzania wody deszczowej. Badania IOEW pokazują, że aby skutecznie wdrożyć tę infrastrukturę, wymagane są kompleksowe zmiany w istniejącym systemie społeczno-technicznym. Obejmuje to opracowanie zestawu instrumentów polityki promujących tworzenie niebiesko-zielonej infrastruktury. Pierwsza część projektu koncentruje się na realizacji zasady miasta gąbki, natomiast druga część obejmuje modernizację dachów poprzez zieleń i systemy fotowoltaiczne.
Istotnym celem tej inicjatywy jest identyfikacja dziesięciu najskuteczniejszych dźwigni niezbędnych do przekształcenia się w odporne na klimat miasto-gąbkę. Aby osiągnąć ten cel, prowadzone są szeroko zakrojone badania literaturowe oraz warsztaty z ekspertami. Działania obejmują także wsparcie gmin i właścicieli poprzez modelowe rozwiązania, ulotki i rekomendacje przetargowe. Wstępne wyniki zaprezentowano we wrześniu 2024 roku na posiedzeniu Towarzystwa Toksykologii i Chemii Środowiska.
Ochrona klimatu i efektywność energetyczna
Kolejnym centralnym aspektem projektu jest poprawa efektywności energetycznej w nowo projektowanych dzielnicach miejskich. Działania te mają na celu nie tylko sprostanie wyzwaniom klimatycznym, ale także osiągnięcie znacznych oszczędności w kosztach energii. Aby sprostać wymaganiom społeczeństwa, wymagana jest ścisła współpraca pomiędzy różnymi podmiotami, aby zapewnić, że rozwiązania odpowiadają potrzebom społeczności.
Wdrożenie tych innowacyjnych koncepcji ma nie tylko kluczowe znaczenie dla jakości życia mieszkańców miast, ale także w istotny sposób przyczynia się do ochrony klimatu. Integracja niebiesko-zielonej infrastruktury stanowi zatem znaczący krok w kierunku odpornej, przyjaznej dla klimatu przyszłości miast.