Dzikie pszczoły w centrum uwagi: wioski w Rhön stawiają na większą różnorodność biologiczną!

Dzikie pszczoły w centrum uwagi: wioski w Rhön stawiają na większą różnorodność biologiczną!

W malowniczych wioskach nad Rhön, zwłaszcza w Schönau an der Brend w dystrykcie Rhön-Grabfeld, biolog Fabienne Maihoff bada siedliska dzikich pszczół. Badania te są częścią projektu „Humming Villages” na Uniwersytecie w Würzburgu, którego celem jest zwiększenie liczby i różnorodności gatunkowej dzikich pszczół na obszarach wiejskich. Maihoff specjalnie stworzył obszar z kolorowymi kwiatami, który odpowiada potrzebom dzikich pszczół. W swoich badaniach złapała już pszczołę piaskową brunatną łuskowatą, gatunek sklasyfikowany w Bawarii jako wysoce zagrożony. Obecnie w Bawarii występuje 521 gatunków dzikich pszczół, z czego 264 uważa się za zagrożone, co podkreśla pilność tych prac badawczych.

Dzikie pszczoły odgrywają kluczową rolę w zapylaniu owoców, warzyw i innych dzikich roślin. Są to przeważnie samotniki i samodzielnie opiekują się swoim potomstwem, zbierając pyłek jako pokarm dla larw i budując gniazda. Ponad 400 gatunków tych pszczół specjalizuje się w budowaniu własnych gniazd, a 135 gatunków żyje pasożytniczo na innych gatunkach dzikich pszczół. Niemniej jednak, jak podaje WWF, około 75 procent dzikich pszczół gniazduje w ziemi, a reszta wykorzystuje łodygi roślin lub nory żerujące chrząszcze w drewnie.

Skuteczne środki na dzikie pszczoły

W projekcie badawczym wzięło udział 40 wsi z regionu od Rhön po powiat Würzburg. Około połowa tych społeczności wdraża obecnie środki przyjazne dzikim pszczołom zalecane przez Uniwersytet w Würzburgu. Działania te obejmują tworzenie obszarów wieloletnich oraz sadzenie drzew i żywopłotów, które zwiększają różnorodność kwiatów. „Wioski tworzą również struktury lęgowe dla dzikich pszczół, ponieważ około 75% ich gniazduje w ziemi” – wyjaśnia Maihoff. Te obszary lęgowe składają się z kopców lęgowych, krawędzi klifów i klifów gliniastych, przy czym jednocześnie przynoszą korzyści innym owadom zapylającym.

Podjęte działania są ważne nie tylko dla ochrony dzikich pszczół, ale mają także pozytywny wpływ na całą różnorodność biologiczną w regionie. „W Niemczech tylko 37 procent z ponad 560 gatunków dzikich pszczół uważa się za bezpieczne” – podkreśla wwf.de. Badania te pokazują, jak krytyczna jest sytuacja dla wielu gatunków i jak konieczne jest budowanie świadomości na temat ochrony tych cennych owadów.

Szczególnie interesujące są różne zwyczaje lęgowe dzikich pszczół. Na przykład zardzewiała murarka gniazduje w pobliżu siedzib ludzkich i wykorzystuje zagłębienia w martwym drewnie i innych konstrukcjach. Pszczoła ta, okrzyknięta Owadem Roku 2019, często znajduje swoje miejsca lęgowe w bardzo nieoczekiwanych miejscach, takich jak zamki w drzwiach czy nawet drewniane półki. Zbierając pyłki z 15 różnych rodzin roślin, pokazuje, jak dobrze dzikie pszczoły potrafią przystosować się do siedlisk ludzkich, nie odwraca to jednak uwagi od ciągłego zagrożenia, przed którym stają w związku z utratą siedlisk i zmianami w rolnictwie.

Inicjatywa na wsiach pokazuje, jak ważny jest wspólny wysiłek i przemyślane działania, aby wzbogacić krajobrazy dla dzikich pszczół i wzmocnić populacje zapylaczy. Badania Maihoff i jej współpracowników nie tylko przyczynią się do lepszego zrozumienia potrzeb ekologicznych dzikich pszczół, ale także utorują drogę przyszłym środkom ochrony ich siedlisk.