Ecosystemen in beeld: informatiestromen bepalen de biodiversiteit!
Ulrich Brose van iDiv bekritiseert traditionele ecosysteemmodellen en benadrukt het belang van informatiestromen voor biodiversiteit en stabiliteit.

Ecosystemen in beeld: informatiestromen bepalen de biodiversiteit!
Ulrich Brose van het Duitse Centrum voor Integratief Biodiversiteitsonderzoek (iDiv) en de Friedrich Schiller Universiteit Jena heeft onlangs kritiek geuit op gevestigde ecosysteemmodellen. Deze modellen vertrouwen vaak alleen op energie- en materiaalstromen en negeren de cruciale rol van informatiestromen in ecosystemen. Brose benadrukt dat wolven in Yellowstone Park bijvoorbeeld informatie zoals sporen en geuren gebruiken om prooien te vinden. Deze bevinding benadrukt hoe belangrijk de uitwisseling van informatie tussen soorten is voor hun voortbestaan. Veranderingen in habitatomstandigheden, zoals droogtestress, hebben niet alleen directe maar ook indirecte effecten op de levensomstandigheden van verschillende soorten, wat mogelijk kan leiden tot het uitsterven van soorten.[Laboratoriumtijdschrift]
Volgens Brose is de stabiliteit van een ecosysteem sterk afhankelijk van structurele parameters zoals connectiviteit (verbindingen tussen soorten) en modulariteit (aantal op elkaar inwerkende subgroepen). Zijn onderzoeksgroep gebruikt wiskundige modellen om niet alleen de complexiteit van ecosystemen te karakteriseren, maar ook om gefundeerde voorspellingen te doen over de effecten van klimaatverandering, eutrofiëring en vernietiging van habitats. Brose werkt sinds 2015 bij iDiv en ontving in 2019 de Thüringer Onderzoeksprijs. Zijn doel is om de communicatie tussen soorten te analyseren en deze in zijn modellen te integreren om zo meer omvattende inzichten te krijgen in het functioneren van ecosystemen.
De invloed van omgevingsstimuli
Brose beschrijft verschillende soorten informatiestromen die akoestisch, visueel of olfactorisch kunnen plaatsvinden en het gedrag van dieren aanzienlijk kunnen beïnvloeden. Ook zegt hij dat omgevingsprikkels zoals licht en geluid een grote invloed hebben op het gedrag van diersoorten. In deze context ontwikkelt hij zogenaamde meerlaagse modellen die rekening houden met verschillende informatiestromen in de natuur. Deze modellen zijn cruciaal om de gevolgen van menselijke activiteiten, zoals lawaai en vervuiling, die de communicatie tussen soorten verstoren, beter te begrijpen. Brose waarschuwt voor de effecten van deze ‘zintuiglijke vervuiling’ op de biodiversiteit.[Laboratoriumtijdschrift]
Hij benadrukt ook de noodzaak om ecologie en economie in evenwicht te brengen om duurzaam gebruik en behoud van biodiversiteit te bevorderen. Dit sluit aan bij de aanbevelingen van talrijke onderzoeken die het directe verband tussen biodiversiteit en het functioneren van ecosystemen hebben onderzocht. Het werk van Cardinale et al. laat zien hoe biodiversiteit het functioneren van trofische groepen en ecosystemen beïnvloedt, wat ook de economische belangen op de lange termijn beïnvloedt.[trui]
De bevindingen van Brose en zijn collega's kunnen niet alleen ecologische modellen helpen verbeteren, maar ook bijdragen aan een beter begrip van biodiversiteit en de bedreigingen ervan. Veel van de genoemde onderzoeken leveren essentiële gegevens en benaderingen op om de veerkracht van onze ecosystemen in tijden van klimaatverandering te beoordelen en te vergroten. Een holistische benadering die de uitwisseling van informatie tussen soorten onderzoekt, zou daarom een beslissende bijdrage kunnen leveren aan het biodiversiteitsonderzoek en de bescherming van soorten.